kapel OLV ter Nood Tilburg

Stichting Gilde Kapel Onze Lieve Vrouw ter Nood,
Kapelhof 6 Tilburg,
1964.
Opgenomen in de lijst met 89 top-monumenten uit de wederopbouwperiode 1959-1965
Rijksmonument sinds 13 februari 2015
Oorlogsmonument

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden een paar vooraanstaande Tilburgers de belofte gedaan om een kapel ter ere van Maria te bouwen aan een van de hoofdstraten van Tilburg als de stad het oorlogsgeweld goed zou doorstaan. Door de schaarste aan bouwmaterialen en omdat er niet meteen een geschikte plek werd gevonden werd er in 1949 een nood-kapel ingericht in een bestaand pand aan de Zomerstraat in Tilburg. Pas in 1961 kon het bestuur van de Gilde Kapel OLV ter Nood eindelijk haar belofte definitief inlossen. De opdracht om een ontwerp te maken voor deze nieuwe Mariakapel werd verstrekt aan Jos Schijvens. Dit was mede gebaseerd op de goede relatie met hem n.a.v. de restauratie en inrichting van de nood- kapel aan de Zomerstraat. Bij de aanbesteding op 24 september 1963 was het Tilburgse Aannemingsbedrijf Zeebregts de laagste inschrijver. De totale bouwkosten, exclusief grondkosten, werden geraamd op fl.184.924. Op 7 juni 1964 werd de kapel ingezegend door Mgr. Bekkers.

Het ontwerp van de kapel is geïnspireerd door het Bijbelse verhaal over de herrijzing, de opstanding uit de dood. Ter verbeelding hiervan heeft Jos Schijvens de vorm van een opgedrukte ijsschots gebruikt. In het oorspronkelijke plan lag deze kapel niet zo ingesloten als nu het geval is maar was er vanuit de Heikese kerk een direct zicht op de kapel met een open plein er voor. Zowel de buiten- als de binnenmuren van de kapel zijn bekleed met wit Italiaans marmer (travertin). De zuidgevel bestaat uit een zevendelige glas-in-beton wand gemaakt door de kunstenaar Daan Wildschut. In het raam zien we Maria met haar pasgeboren kind. Zij strekt haar handen uit over de Tilburgse bevolking en beschermd hen tegen de dreiging van de draak die het oorlogsgeweld symboliseert. Links in de bovenhoek staat het wapen van Tilburg. Het 15e eeuws Mariabeeld, dat ook al in de noodkapel in de Zomerstraat stond, staat recht onder een verhoogd deel in het dak waarbij door het bovenlicht diffuus daglicht de kapel binnen stroomt. De inspiratie hiervoor was de kapel van Le Corbusier in Ronchamps. Het beeld staat op een console gemaakt van onyx. Het altaar is uit hetzelfde materiaal vervaardigd. De gietijzeren lantaarn die boven de entree aan de westzijde hangt is ook afkomstig van de voormalige noodkapel. In het herdenkingsboek dat zich achterin de kapel in een glazen vitrine bevindt, staan de namen opgetekend van ruim 300 Tilburgers die door het oorlogsgeweld tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen in Nederland en Nederlands-Indië. De eerste versie van het herdenkingsboek, door kunstenaar Kees Mandos gekalligrafeerd in 1964, is in 1974 gestolen. De tweede versie, eveneens vervaardigd door Kees Mandos, is in 1980 gestolen. Het huidige boek is van de hand van kunstenaar Kees Koster. Het boek wordt nog altijd dagelijks op datum omgeslagen.

 www.onzelievevrouwternoodtilburg.nl